Denken en doen bij het Fieldlab Common Ground 2019

Deze week stond het kantoor van de VNG in Utrecht vol met gele borden, die allemaal hetzelfde verkondigden: het Fieldlab Common Ground is aan de gang! Tijdens deze dagen kwamen medewerkers van gemeenten samen met marktpartijen, softwaredevelopers en bestuurders samen. De ontmoetingen stonden in het teken van innovatieve concepten rondom gemeentelijke dienstverlening. Hoofdrolspeler binnen dit thema was natuurlijk Common Ground, één centraal idee om de gemeentelijke informatievoorziening te hervormen. Drie adviseurs van KBenP Zaakgericht Werken waren aanwezig om betrokkenen te spreken en inspiratie op te doen.

Tijdens de presentaties van softwaredevelopers kwamen behaalde mijlpalen en innovatieve ontwikkelingen langs. Zo kwam de realisatieplanning van Common Ground in beeld en demonstreerde een ‘verhuisrobot’ hoe vlug hij kon helpen met het doorgeven van een adreswijziging. Ook vertelde een ontwikkelaar van NLx meer over de rol van deze software bij het creëren van een gezamenlijke servicelaag, waarbinnen de gemeenschappelijke infrastructuur veilig en soepel data uit kan wisselen.

Na dit denken was het tijd voor doen – de hoofdrolspelers gingen zelf in gesprek tijdens de discussierondes. De aanwezigen gingen in gesprek over belangrijke thema’s rondom Common Ground aan de hand van de drie stellingen. Zo stond in één van de rondes de vraag centraal of de gemeenten benodigde functionaliteiten rondom Common Ground collectief moeten aanbesteden. Een deel van de aanwezige gemeenten had hier wel oren naar: samen sta je immers sterker, was de redenatie. Toch ontstond er al snel een spanningsveld tussen de voordelen van gezamenlijk organiseren en het belang dat de gemeenten hechtten aan hun afzonderlijke autonomie. Ook praktische bezwaren staken al snel de kop op: iedere gemeente zit immers op een ander punt in het digitaliseringstraject. En hoe moesten al die agenda’s gesynchroniseerd worden…? Een complexe opgave. Wat wél een mogelijkheid was, zo luidde de consensus, was het verenigen van kleine aantallen gemeenten die zich in een vergelijkbare uitgangspositie bevonden.

Een andere stelling luidde: het gebruik van NLx voor het uitwisselen van informatie moet afgedwongen worden als één standaard. Dit was geïnspireerd op het Estse model X-road, de softwarestructuur van de overheid van Estland, die bepaalde standaarden verplicht stelt. Direct kwam hetzelfde spanningsveld weer bovendrijven bij de gemeentemedewerkers: de voordelen qua functionaliteit zijn legio, maar kan en mag zoiets van bovenaf afgedwongen worden? Ook heerste er verwarring over de precieze inhoud van het begrip NLx – wat is dat eigenlijk precies? Voordat er voldoende kennis aanwezig is bij de betrokkenen, besloot men, is een inhoudelijke discussie simpelweg onmogelijk.

Kortom, het was een inspirerende dag met volop ruimte voor gesprekken en vragen. Opvallend is de grote behoefte aan kennis over Common Ground die leefde bij de aanwezigen. KBenP Zaakgericht Werken brengt initiatieven rondom Common Ground momenteel in kaart: https://digitaleoverheidlive.nl/common-ground-initiatieven/. Heb jij zelf een initiatief of wil je hier meer over weten? Dat horen wij altijd graag!